مداراي اجتماعي و ابعاد گوناگون آن

همزيستي موضوعي است كه هميشه و در طول تاريخ وجود داشته و انسان‌ها همواره در پي آن بوده‌اند كه راه‌ها و شیوه‌های زندگي مسالمت‌آمیز را در كنار يكديگر بيابند. در جوامع گذشته، تنوع فرهنگ‌ها، زبان، اقوام و همچنين ديگر عناصر زندگي اجتماعي کم‌تر بود و تحمل تفاوت‌ها و عقايد يكديگر مسئله مهمي به‌حساب نمی‌آمد؛ اما با رشد و گسترش فزاینده ارتباطات در همه زمینه‌ها، از سويي تنوع فرهنگي، قومي، زباني و اعتقادی بیشتر شده و از سوي ديگر، ميزان تعاملات و برخورد افراد دوچندان شده است. بنابراين، تحمل عقايد و آداب و فرهنگ‌های دیگر گروه‌ها اهميت فراواني خواهد يافت.

پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی و تحلیلی با روش اسنادی – کتابخانه‌ای صورت گرفته است و نتایج نشان می‌دهد که مدارای سیاسی، اجتماعی و اخلاقی‌- رفتاری بیش‌ترین میزان اهمیت را در جامعه دارا هستند. وجود ارتباط بین دین‌داری با مدارای اجتماعی نیز موردبررسی قرارگرفته است.

Dr. Mohammad Ali Talebi - Dr. Mehdi Shoja

Abstract

Coexistence is an issue that has always existed throughout history, and human beings have always sought to find ways and means of living peacefully together. In past societies, the diversity of cultures, languages, ethnicities, as well as other elements of social life was less, and tolerating each other's differences and beliefs was not an important issue; But with the increasing growth and development of communication in all fields, on the one hand, cultural, ethnic, linguistic and religious diversity has increased, and on the other hand, the rate of interactions and attitudes of people has doubled. Therefore, tolerating the beliefs, customs and cultures of other groups will be of great importance. The present study has been done with a descriptive and analytical approach with a documentary-library method and the results show that political, social and moral-behavioral tolerance are the most important in society. The relationship between religiosity and social tolerance has also been examined.

Keywords: Tolerance, Social Tolerance, Dimensions of Tolerance, Religiosity, Society

منابع

ادیبی سده مهدی ؛ یاسر رستگار ؛ سید صمد بهشتی (1391 )، مدارای اجتماعی و ابعاد آن . فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، سال سیزدهم،شماره 17.

افتخاری، اصغر؛ موحدیان، میلاد (1396)، ابعاد مفهومی مدارای سیاسی در جامعه اسلامی با تأکید بر سیره آیت‌الله مهدوی کنی (رحمه الله)، دو فصلنامه دانش سیاسی، سال1396، شماره 2، پیاپی 26، پاییز و زمستان 1396، صص 58-35

نصر اصفهانی، علی؛ حاجیان، طالب؛ کریمی، مهدی؛ رضوانی، سید (1391)،بررسی تحمل و مدارا در رهبری سازمان با تکیه بر دیدگاه نهج البلاغه، دو فصلنامه علمی ـ پژوهشی مدیریت اسلامی، سال 20 ،شماره 2 ،پاییز و زمستان 1391 ، صص130 -113

اکبر نیا ، الهه سادات (1391) رابطه دین‌داری ، مدارای اجتماعی بافاصله اجتماعی در بین مسلمانان و مسیحیان شهر تهران« ، دانشکده علوم اجتماعی و اقتصاد، دانشگاه الزهرا (س)

انصاری، علیرضا(1388)، رفق و مدارای پیامبر اعظم (ص) با مخالفان، مجله معارف اسلامی ، سال 28، زمستان 1388، شماره 78، صص9-1

آلپورت، گوردون(۱۳۷۹ )،دين و تعصب،ترجمه شاه ركني، نازنين، مجله کيان، شماره ۵۲.

بشیریه، حسین. (1374)، دولت عقل: ده گفتار در فلسفه و جامعه‌شناسی سیاسی، تهران، ناشر: علوم نوین

بوستانی، مهدی؛ پولادی، کمال (1395)،بررسی عناصر تشکیل‌دهنده حوزه عمومی در اندیشه هابرماس، فصلنامه علوم سیاسی، سال 13، شماره 38، بهار 1396، صص42-21

بهشتی، سید صمد؛ رستگار، یاسر (1392)، تبیین جامعه‌شناختی مدارای اجتماعی و ابعاد آن در بین اقوام ایرانی، زمستان 1392، صص 35-7

بیاتی، پروانه؛ بهیان، شاپور؛ نویسنده مسئول : جهانبخش، اسماعیل (1396)،واکاوی جامعه‌شناختی چالش‌ها و فرصت‌های مرتبط با مدارای اجتماعی در میان شهروندان شهر تهران با استفاده از مدل‌سازی معادلات ساختاری،مطالعات علوم اجتماعی ایران » پاییز 1398، سال شانزدهم - شماره 62، صص39-17

تیموري، فاطمه ؛ فرهمند، مهناز؛ امیرمحمدی،ضیاء (1397)، حسن هم‌جواری و همزیستی اجتماعی- اخلاقی مسلمانان با زرتشتیان، فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری، سال 13، شماره 3،صص30-22

جهانگیری، جهانگیر ؛ افراسیابی، حسین (1390)، مطالعه خانواده‌های شهر شیراز در زمینه عوامل و پیامدهای مدارا. جامعه‌شناسی کاربردی ، سال بیست و دوم ، شماره سوم.

خرم‌شاد، محمدباقر؛ برخورداری،یاسر (1398)،کاربست مؤلفه مدارای سیاسی در راهبرد رهبری امام خمینی‌(ره)، فصلنامه راهبرد، سال 28، شماره نود، بهار 1398 ،صص86-59

زارعی، نسرین(1394)، علل و زمینه‌های فرهنگی همزیستی مسالمت‌آمیز در بین اقوام شهره قروه، پایان‌نامه دانشگاه علامه طباطبایی رشته‌ی جامعه‌شناسی

زمانی، طوبی؛ محسنی تبریزی، علیرضا؛ شاه‌محمدی، عبدالرضا(1399)، تفسیر نابردباری اجتماعی از منظر نخبگان دانشگاه و ارائه مدل نظری، فصلنامه مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، دوره 9، شماره 2، البسالت 1399، صص 421-393

سراج زاده، سید حسین؛ شریعتی مزینانی، سارا؛ صابر، سیروس (1383)، بررسی رابطه میزان دین‌داری و انواع آن با مدارای اجتماعی،مجله علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد 1383 شماره 4، صص 142-109

عسگری، علی ؛ شارع، محمود (1388)، گونه شناسی مدارا و سنجش آن در ميان دانشجویان دانشکده‌های علوم اجتماعی دانشگاه تهران و عالمه طباطبایی،فصلنامه تحقیقات فرهنگی، دوره دوم، شماره 8 ، زمستان 1388 ،صص34-1

فتحی، یوسف(1396)، مبانی و پیامدهای مدارا در اندیشه سیاسی امام خمینی(ره)، پژوهشنامه انقلاب اسلامی، سال هفتم، شماره 23، تابستان 1396، صص 96-81

فیروزجائیان، علی‌اصغر؛ شارع پور، محمود؛ فرزام، نازنین(1395)، سرمایه فرهنگی و مدارای اجتماعی (آزمون مدل میمیک)، فصلنامه توسعه اجتماعی (توسعه انسانی سابق)، دوره 11 ،شماره 2 ،زمستان 95 ،صفحات 64-33

گلابی ،فاطمه؛ رضایی، اكرم (1392) ، بررسی تأثیر مشارکت اجتماعی بر مداراي اجتماعی در بین دانشجویان

مقتدایی، فاطمه (1389)، پایان‌نامه "بررسی و سنجش میزان مدارای اجتماعی و عوامل اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر آن"، موردتحقیق: جامعه شهری اهواز ، زمستان 1389