نویسنده
چکیده
هابرماس از نظریه‌پردازان مکتب فرانکفورت با رويکرد انتقادی به مقوله پوزيتويسم، دمکراسی و جهانی‌شدن می‌پردازد و سعی می‌کند با ارائه نظريه کنش ارتباطی ديدگاهی جدیدی ارائه دهد. هابرماس معتقد است که عقلانیـت موردنظر روشـنگري و آرمـان عقلانی سازي حیات مدرن وجه صوري و ابزاري دارد و از همین رو، عقلانیت ارتباطی می‌تواند این محدودیت را درهم شکند. او با نگاهی خوش‌بین معتقد است که در قالب مدرنیته نیز همچنان می‌توان اقدامی انجام داد. ازنظر هابرماس بسيج جنبش‌های اجتماعي در جامعه‌ی مدني کمک مهمي به توسعه‌ی دموکراسي می‌کند؛ بنابراین ضمن نقد به پوزیتویسم که از مدرنیته برمیاید نسبت به گسترش تفکر دموکراسی و همچنین جهانی‌شدن نیز نگاهی خوش‌بین‌تری نسبت به سایر منتقدان دارد. از همین رو از همین رو این مقاله گردآوری‌شده به روش تحلیلی-توصیفی به دنبال پاسخ به این پرسش است که دیدگاه هابرماس به دموکراسی و جهانی‌شدن چیست؟ یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که هابرماس علی رغم فیلسوف مکتب انتقادی بودن ولی به دمکراسی و جهانی شدن بر اساس الگوی عقلانیت ارتباطی به صورت خوش بینانه می‌نگرد.
Democracy and Globalization in the Thought of Jurgen Habermas
Dr. Abbas Alipour - Dr. Mehdi Shoja
Abstract
Habermas, one of the theorists of the Frankfurt School, takes a critical approach to positivism, democracy, and globalization, and tries to offer a new perspective by presenting the theory of communicative action. Habermas argues that the rationality of enlightenment and the ideal of rationalizing modern life has a formal and instrumental aspect, and therefore, communicative rationality can break this limitation. With an optimistic view, he believes that action can still be taken in the form of modernity. According to Habermas, the mobilization of social movements in civil society contributes significantly to the development of democracy; Thus, while criticizing the positivism that emerges from modernity, he has a more optimistic view of the spread of democratic thought as well as globalization than other critics. Therefore, this analytical-descriptive article seeks to answer the question: What is Habermas' view of democracy and globalization? Findings show that Habermas,
despite being a critical school philosopher, is optimistic about democracy and globalization based on the model of communicative rationality
Keywords: Czechoslovakia, Democracy, Globalization, Frankfurt, Critical Theory
منابع
باقری ایلخچی، جهانگیر؛ نازلیان، مهناز (1388)، بررسی تطبیقی دیدگاه عقلانیت انتقادی در اندیشه‌های پوپر و هابرماس، دانشنامه حقوق و سیاست، شماره 11، بهار و تابستان 1388، صص 64-45
بائرت، پاتریک (1390)، یورگن هابرماس، در آنتونی الیوت و برایان ترنر، برداشت‌هایی در نظریه اجتماعی معاصر، ترجمه فرهنگ ارشاد، تهران: جامعه شناسان، 170-155.
زارعی، آرمان (1394)، پست سکولاریسم؛ مذهب و حوزه عمومی در اندیشه یورگن هابرماس، پژوهشنامه علوم سیاسی، سال دهم، شماره دوم، بهار 1394، صص 111-79
خلقی، جعفر؛ ذوالقدر، مالک (1396)، تبیین روش‌شناسی یورگون هابرماس، فصلنامه مطالعات منافع ملی، سال سوم، شماره نهم، پاییز 1396، صص 117-103
پولادي، کمال (1386)، تاریخ اندیشه‌های سیاسی در غرب قرن بیستم، تهران: نشر مرکز، چاپ نهم.
پيوزي، مايکل (١٣٨٤، (یورگن هابرماس، ترجمه‌ی احمد تدين، تهران: نشر هرمس، چاپ دوم.
سيدمن، استيون (1392)، كشاكش آراء در جامعه‌شناسی، ترجمه هادي خليلي، چاپ ششم، تهران، نشر نی
شفیعی، نوذر؛ اقبال، اقدس (1389)، معماي دموکراسي در افغانستان، فصلنامه تحقیقات سیاسی و بین‌المللی، شماره سوم، تابستان 1389، صص 227-252
نش، کيت (١٣٨٧، (جامعه‌شناسی سیاسـی معاصـر (جهانی‌شدن، سیاسـت، قدرت)، ترجمـه محمدتقی دل‌فروز، تهران: نشر کوير، چاپ پنجم
نجاتی حسینی، سید محمود (1388)، يورگن هابرماس: از حقوق، اخلاق و سياست ليبرالي به سمت قانون و دموكراسي گفتگويي، دانشنامه علــوم اجتمــاعي دوره 1، شماره 1، بهـار 1388، صص 124-93
نوذري، حسينعلي (١٣٨١، (بازخوانی هابرماس: درآمدي بر آراء و اندیشه‌ها و نظریه‌های یـورگن هابرماس، تهران: نشر چشمه، چاپ اول.
یحیوی، حمید؛ بوستانی، منصور (1394)، مشروعیت قانون در جوامع کثرت‌گرا از نگاه هابرماس، رهیافت‌های سیاسی و بین‌المللی، سال پنجم، شماره 37، صص 177-149
حاجی‌آقا، رحیم؛ پاک نیا، محبوبه (1396)، هابرماس و جايگاه دين در حوزه عمومي، فصلنامه غرب‌شناسی بنيادي، پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي، سال هشتم، شماره دوم، پاييز و زمستان 1396،57 -76
گیدنز، آنتونی و کارن بردسال (1389)، جامعه‌شناسی، ترجمه حسن چاووشیان، تهران: نی.
نوذری، حسین‌علی، بازخوانی هابرماس، «بررسی آراء، عقاید و اندیشه‌های هابرماس»، تهران، نشر چشمه، 1382، ص 218
یورگن، هابرماس، جهانی‌شدن و آینده دموکراسی- منظومه‌ی پساملی، ترجمه: کمال پولادی، تهران، نشر چشمه، 1382، ص 14.
هـولاب، رابرت (١٣٧٥، (یورگن هابرمـاس: نقـد در حوزه عمـومی، ترجمه‌ی حـسين بـشيريه، تهران: نـشر ني، چاپ اول
توحید فام، محمد، و دموکراسی در عصر جهانی‌شدن، انتشارات روزنه، چاپ اول، 1382
علوی پور، سید محسن (1390)، قد و بررسی نظریه اخلاق گفتگویی هابرماس، مرکز مطالعات راهبردي شورای عالی انقلاب فرهنگی، اسفند 1390
کلیدواژه‌ها
