تجزیه و تحلیل برجام بر اساس نظریه بازدارندگی | فصلنامه علمی تخصصی دانش تفسیر سیاسی

تجزیه و تحلیل برجام بر اساس نظریه بازدارندگی

نویسنده

  • حسن رحیمی روشن

چکیده

هدف کشورها از انعقاد قراردادها و معاهدات در روابط بین‌الملل، افزایش منافع ملی و تأمین امنیت ملی است. هر کشور در تلاش است در محیط بین‌الملل به بیشینه کردن امنیت خود بپردازد. برنامه جامع اقدام مشترک بانام اختصاری برجام حاصل مذاکراتی 12 ساله بین ایران و غرب بود که سرانجام در قالب یک قرارداد بین‌المللی رسیمت یافت. مطالعه برجام از زوایای مختلف و بر اساس تئوری‌های مختلف می‌تواند صورت گیرد. مقاله حاضر قصد دارد برجام را بر اساس نظریه بازدارندگی مورد ارزیابی قرار دهد. پرسش این مقاله این است برجام بر اساس نظریه بازدارندگی چگونه قابل تببین است؟ یافته ها نشان می دهد که برمبنای تئوری بازدارندگی یکی از دلایل خروج آمریکا و عدم رفع تحریم ها ضعف های موجود در آن طبق اصول چهارگانه بازدارندگی یعنی اعتبار، ثبات، قابلیت و ارتباط بوده است.


Knowledge of political interpretation

Vol 4, No 13, Autumn 2022

ppt 1-28

Received: 31, JUL, 2022

Accepted: 07, NOV, 2022

JCPOA analysis Based

on deterrence theory

Hassan Rahimi Roshan[1]

Abstract

The goal of countries to conclude contracts and treaties in international relations is to increase national interests and ensure national security. Every country is trying to maximize its security in the international environment. The Joint Comprehensive Plan of Action, abbreviated JCPOA, was the result of 12 years of negotiations between Iran and the West, which was finally finalized in the form of an international agreement. JCPOA can be studied from different angles and based on different theories. This article aims to evaluate the JCPOA based on the theory of deterrence. The question of this article is how the JCPOA can be explained based on the theory of deterrence? The findings show that based on the theory of deterrence, one of the reasons for America's withdrawal and non-removal of sanctions was its weaknesses according to the four principles of deterrence, i.e. credibility, stability, capability and communication.

Key words: Iran, deterrence, JCPOA, nuclear technology



[1]Associate Professor, Department of Political Science, Boali Sina University, Hamadan, Iran. Roushan1390@yahoo.com


قرآن کریم.

ازغندی، علیرضا و جلیل روشندل.(1378) مسائل نظامی و استراتژیک معاصر، تهران: سمت.

آقایی، داوود (1389) سازمان‌های بین‌المللی، تهران، سرای عدالت.

ام.الیوت، جفری ورجینالد، رابرت (1378) فرهنگ اصطلاحات سیاسی و استراتژیک، ترجمه میرحسین­ رئیس زاده، تهران، دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی.

امیدوار نیا، محمد­جواد؛ (1381) امنيت در قرن بيست­ و ­يکم­، تهران، نشر دفتر مطالعات سياسي و بين­المللي.

امیر معینی بهروز (1356) رساله دكترا، دانشگاه تهران، تهران.

بعیدی نژاد، حمید (1394) گام بگام با برجام؛ از آغاز تا فرجام، تهران: نشر مخاطب.

پوراحمدی، حسین و بازوبندی، علی‌اکبر (1397) تحلیل توافق هسته‌ای برجام بر اساس استعاره بازی دوسطحی، فصلنامه سیاست جهانی دوره 7، شماره 3 - شماره پیاپی 25 صفحه 79-120

تقدیر دولت آمریکا از متصدیان توافق وین، روزنامه کیهان. شماره ۲۱۱۶۱، شنبه ۲۸‌شهریور ۱۳۹۴. قابل‌دسترسی در

https://www.magiran.com/article/3230742

خروج ابهام‌برانگیز ماهواره‌های ایرانی از صف پرتاب! پایگاه خبری تابناک کد خبر: ۸۷۶۵۲۸ تاریخ انتشار: ۱۷ بهمن 1397 قابل‌دسترسی در www.tabnak.ir/fa/news/876528/

خوش‌اندام بهزاد (1386) مدیریت بحران هسته‌ای ایران از منظر اتحادیه اروپا و گزینه نهایی جمهوری اسلامی ایران، پژوهشنامه روابط بین‌الملل بهار شماره ویژه ص 68 صفحه 51-72

رحیمی روشن حسن (1395) سیاست و دفاع در ایران معاصر «بررسي تطبيقي عملکرد رهبري سياسي در جنگ‌هاي معاصر ايران و پیامدها» همدان، انتشارات سپهر دانش.

رضایی پیش رباط، صالح (1396) دسترسی آژانس به مراکز نظامی از منظر حقوق بین‌الملل (با تأکید بر برجام) فصلنامه مطالعات راهبردی، شماره 76 صفحه 65 - 8

زاهدی، نسا و امینی، سعید (1395) تأثیر برجام ‌بر همکاری‌های‌ امنیتی اتحادیه ‌‌اروپا‌ و‌ ایران، فصلنامه مطالعات راهبردی سیاست‌گذاری عمومی، دوره ششم، شماره،20، صفحه 35-50

سیف زاده، حسين، 1379 نظريه‌پردازي در روابط بين‌الملل، چاپ دوم،‌انتشارات سمت.

عباسي، فریدون، (1394) تحلیل توافق وین، گفتگو با پایگاه خبری رجا نيوز، قابل‌دسترسی در: http://www.rajanews.com/news/217610

عزتي، عزت‌الله (1373) ژئو استراتژی، تهران، انتشارات سمت.

عسگر خانی، ابو محمد (1383) رژیم‌های بین‌المللی، تهران موسسه فرهنگی و مطالعات تحقیقاتی بین‌المللی ابرار معاصر ایران.

عنایت حمید (1377) بنیاد فلسفه سیاسی در غرب، تهران، انتشارات زمستان.

كارل دوویچ (1375) نظريه‌هاي روابط بين‌الملل،‌ترجمه وحيد بزرگي، تهران، جهاد دانشگاهي.

كالين گري (1378) سلاح جنگ‌افروز نيست،‌ترجمه احمد عليخاني، تهران، انتشارات قومس.

کالینز، جان ام (1370) استراتژی بزرگ (اصول و رویه‌ها)، ترجمه کورش بایندر، تهران دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت خارجه.

کوشکی، محمدصادق و دیگران، (1398) خروج امریکا از برجام و مقابله با راهبرد بازدارندگی جمهوری اسلامی ایران، پژوهش‌های سیاست اسلامی، شماره 15، صفحه،322-348

کولایی الهه و سلطانی نژاد محمد (1393) مذاکرات هسته‌ای و منازعه ایران و امریکا: کنکاشی در نظریه بلوغ منازعه فصلنامه روابط خارجی سال ششم زمستان شماره 4، صفحه 97-126

گزارش کمیسیون ویژه برجام تاریخ انتشار: ۱۲ مهر ۱۳۹۴ / کد مطلب: 299328 قابل‌دسترسی در/old.alef.ir/vdcauonua49noe1.k5k4.html?299328.www

لطفيان، محمود؛ (1376) استراتژي و روش­هاي برنامه­ريزي استراتژيک، تهران، موسسه­ی چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه.

لطفيان ب، سعيده؛ (1376) «بازدارندگی باج­گيري هسته‌اي و جنگ، نظريه‌هاي مختلف گسترش و به‌کارگیری تسليحات اتمي» روزنامه اطلاعات، 12/5/1376.

لین کریستوفر ، و دیگران (1383) سنجش قدرت ملی در عصر فرا صنعتی، تهران، ترجمه و نشر موسسه ابرار.

مطهري مرتضی (1370) اسلام و مقتضيات زمان، جلد دوم، تهران، انتشارات صدرا.

ممتاز، جمشيد (1377) حقوق بين‌الملل و سلاح‌های کشتارجمعی، ترجمه اميرحسين رنجبران، تهران، نشر دادگستر.

نقيب‌زاده، احمد، (1373) نظريه‌هاي كلان در روابط بين‌الملل، تهران،‌انتشارات ‌قومس.

همراهی اوباما باجان کری در جشن وزارت خارجه به مناسبت پیروزی در برجام، خبرگزاری فارس تاریخ انتشار 27 /6/94 قابل‌دسترسی.farsnews.com/news/13940627000165

Alexander ,G. and Smoke R. (1974). Deterrence in America foreign policy theory and practice.new York Columbia university.

Long, D. (1991) j.A Hobson and idealism in international Relations. Review of international studies londn.

Garnham, D (1996) Deterrence essentials Keys to controlling an adversary,s behavior.Abu Dhabi;Emirate center for Strategic studies and Research

کلیدواژه‌ها

  • ایران، بازدارندگی، برجام، فناوری هسته ای