نویسنده
چکیده
در سال¬های اخیر توسعه فناوری‌های جدید ارتباطی موجب تحولات گوناگونی در زندگی بشر شده و روزبه‌روز بر اثرات آن افزوده می‌شود. در حال حاضر شبکه‌های اجتماعی مجازی به‌عنوان ستون فقرات فناوری‌های نوین اطلاعاتی و ارتباطی در شکل‌گیری این فرایند نوین و ظهور فضاهای جدید اقتصادی، فرهنگی، سیاسی- امنیتی و اجتماعی نقش اساسی دارند. مسئله نقش این شبکه‌ها بر ثبات سیاسی – امنیتی و الگوی ارتباطات اجتماعی جوامع، تبدیل به دغدغه جدی اغلب کشورها شده است. واتساپ و اینستاگرام به دلیل راحتی استفاده، امکان ارتباط زنده، امکان بهره‌برداری راحت همه کاربران موردعلاقه بیشتر استفاده‌کنندگان از شبکه‌های اجتماعی می‌باشند.
شناسایی نقش سیاسی – امنیتی شبکه‌های اجتماعی مبتنی بر اینترنت و تلفن همراه (واتساپ، اینستاگرام) و تأثیر آن‌ها بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران در سال 1398" هدف اصلی این پژوهش بوده که در قالب سؤال اصلی نقش سیاسی – امنیتی شبکه‌های اجتماعی مجازی (واتساپ، اینستاگرام) و تأثیر آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران چیست؟« مطرح‌شده است. فرضیه مور نظر نیز آن است که » شبکه‌های اجتماعی با توجه به کارکردهای مختلف و متنوع منفی که علیه امنیت ملی ایران دارند تهدیدات سیاسی – امنیتی برای جمهوری اسلامی ایران در پی‌دارند و منجر به بروز چالش امنیتی در سال 1398 در ایران شدند. روش پژوهش حاضر روش تحلیل محتوای کیفی و جامعه آماری آن را صاحب‌نظران و کارشناسان خبره حوزه امنیت و فضای مجازی تشکیل داده‌اند. حجم نمونه در گروه مذکور بر اساس اشباع مقوله‌ها و اطلاعات شناسایی‌شده 170 نفر بود
Knowledge of political interpretation
Vol 5, No 16, Summer 2023
ppt 103-136 Received: 07, MAY, 2023
Accepted: 06, AUG, 2023
Investigating the political-security role of virtual social networks (WhatsApp, Instagram) and its impact on the national security of the Islamic Republic of Iran in 2018
Reza Parizad
Mostafa Valipoor
Abstract
In recent years, the development of new communication technologies has caused various changes in human life and its effects are increasing day by day. At present, virtual social networks as the backbone of new information and communication technologies play an essential role in the formation of this new process and the emergence of new economic, cultural, political-security and social spaces. The issue of the role of these networks on the political-security stability and social communication pattern of societies has become a serious concern of most countries. WhatsApp and Instagram are the favorite of most users of social networks due to the ease of use, the possibility of live communication, and the possibility of convenient use by all users. Identifying the political-security role of social networks based on the Internet and mobile phones (WhatsApp, Instagram) and their impact on the national security of the Islamic Republic of Iran in 2018" was the main goal of this research, which in the form of the main question of the political-security role of virtual social networks (WhatsApp) , Instagram) and what is its effect on the national security of the Islamic Republic of Iran?" has been proposed. Mor Nazar's hypothesis is also that "social networks are political-security threats to the Islamic Republic of Iran due to the various negative functions they have against the national security of Iran. and led to the emergence of security challenges in Iran in 2018. The present research method is the qualitative content analysis method and its statistical population is made up of experts and experts in the field of security and virtual space. The sample size in the mentioned group is based on the saturation of categories and information. 170 people were identified.
Keywords: cyberspace, national security, social networks.
منابع
ابراهیمی فر، طاهره و يعقوبي فر حامد، (1393)، تأثير شبکه‌های اجتمـاعي بـر افكـار عمـومي- بررسي موردي انتخابات رياست جمهوري سال، 1388 فصلنامه علمي- تخصصي دانش انتظـامي پليس پايتخت، سال هفتم، شماره، 1 بهار. 12تا25
افتخاري، اصغر، (1377)، امنيت ملي: رهيافت¬ها و آثار، فصلنامه مطالعات راهبردي، شماره 2. 11تا 20
احمدی، یعقوب، علی پور، پروین، بهار(1398)، شبکه‌های مجازی، گزینش عقلانی و مشارکت سیاسی آنلاین، مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، دوره 8، شماره 1. 16تا30
افتخاري، اصغر، (1392)، امنيت اجتماعي شده، تهران: پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي.
اكرمي فر، سيد علي، (1381)، كارآفريني در عصـر اطلاعـات و ارتباطـات، دفتـر همکاری‌های فن‌آوری رياست جمهوري.
بختياري، حسين و صالح نیا، علي (1397)، اولویت‌بندی تهديـدات امنيـت ملـي جمهـوري اسلامي ايران با روش تحليل سلسله مراتبي، « AHP فصلنامه مطالعات راهبـردي سیاست‌گذاری عمومي، دوره، 8 شماره، 27 تابستان.54تا 88
بخشي، عبدالله، (1395)، اطلاعات و امنيت در كتاب و سنت. تهـران: مؤسسه چـاپ و انتشـارات دانشکده اطلاعات.
بوزان، باري، (1378)، مردم، دولت‌ها و هراس، ترجمه: پژوهشكده مطالعـات راهبـردي، تهـران: انتشارات پژوهشكده مطالعات راهبردي.
پاک‌نهاد، سید محسن(1395)، فضای مجازی، تهران، انتشارات اندیشه بنیان.
تیموتی مک کالو، ریچارد جانسون،(1395)، جنگ ترکیبی، ترجمه احمد الهیاری و گروه مترجمین، تهران، دانشگاه فرماندهی و ستاد ارتش.
جهان تیغ، بشیر(1400)، نسل ما (عملیات روانی در فضای مجازی)، تهران، انتشارات نسل روشن.
حسيني، حسين (1393)، واكاوي نقش و كاركرد شبکه‌های اجتماعي مجازي در حوادث انتخابات سـال 1388 جمهوري اسلامي ايران، فصلنامه علمي - پژوهشي آفاق امنيت، سال هفتم، شماره،24 پاييز.42تا60
حسيني، حسين (1390)، جنگ نرم و شبکه‌های اجتماعي مجازي « قابل‌دسترسی در migna.ir، 36تا50
حیدری، سعید، بیگی، علی(1398)، تأثیر فضای مجازی بر امنیت از منظر حقوقی، اجتماعی، سیاسی و نظامی، تهران، انتشارات فانوس دنیا.
خانيكي، هادي و بابايي، محمـود، (1390)، فضـاي سـايبر و شبکه‌های اجتمـاعي؛ مفهـوم و كاركردها، فصلنامه انجمن ايراني مطالعات جامعه اطلاعاتي، دوره اول، شماره.1، 56تا66
خانيكي، هادي و ديگران، (1392)، كنشگري و قدرت در شبکه‌های اجتماعي مجازي « فصـلنامه علوم اجتماعي، شماره 61. 32تا50
دهخدا، علي¬اكبر، (1377)، لغت¬نامه دهخدا، تهران: دانشگاه تهران.
ساروخاني، باقر، (1383)، انديشه¬هاي بنيادين علم ارتباطات، تهران: نشر خجسته.
رشید زاده، فتح ا...، رمضان زاده، مجتبی، زارعی نژاد، حسین،1398، فراتر از جنگ (دفتر یکم، کلیات فضای مجازی) تهران، انتشارات فن‌آوری اطلاعات ارتش ج ا ایران
سلطانی نژاد و ديگـران »(1392)، تأثير فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات بر امنيت ملـي جمهوری اسلامی ايران در دهه 1380»، پژوهشنامه علوم سياسي، سال هشتم، شماره دوم، بهار. 14تا26
ضیایی پرور، حمید، ساعدی، طاهره، 1395، شبکه‌های اجتماعی مجازی (فرصت‌ها و تهدیدها)، تهران، انتشارات سیمای شرق.
عالمي، حمزه (1391)، نقش شبکه‌های اجتمـاعي مجـازي در جنـگ نـرم، فصـلنامه مطالعـات سياسي روز، سال يازدهم، شماره 44، 45 و 46 تابستان، پاييز و زمستان.36تا46
عصاريان نژاد، حسين، (1378)، جوششي بر امنيت ملي، تهران: دانشكده علوم و فنون فارابي.
عميد، حسن، (1379)، فرهنگ عميد، تهران: مؤسسه اميركبير.
قاسمي، وحيد و همكاران، (1392)، تعامل در فضاي مجازي شبکه‌های اجتمـاعي اينترنتـي و تأثير آن بر هويت ديني جوانان؛ مطالعه موردي فیس‌بوک و جوانان شهر اصـفهان، دو فصلنامه علمي پژوهشي دين و ارتباطات، سال نوزدهم، شماره دوم، پاييز و زمستان ، 12تا22
كاستلز، مانوئل، (1380)، عصر اطلاعات: اقتصاد، جامعه و فرهنگ، ترجمه: احد
كاظمي، علی‌اصغر، (1352)، روابط بین‌الملل در تئوري و عمل، تهران: قومس.
گيبينز، جان آر و بو ريمر، (1381)، سياست پست‌مدرنیته؛ درآمدي بـر فرهنـگ و سياسـت معاصر، ترجمه: منصور انصاري، تهران: انتشارات گام نو.
ماندل، رابرت، (1377)، چهره متغير امنيت ملي، تهران: پژوهشگاه مطالعات راهبردي.
محمدعلی رجبی، 1398، آسیب‌های فضای مجازی، تهران، انتشارات پشتیبان.
مصلحی نیک، فائزه، حاجیانی، ابراهیم ، 1396، بررسی تأثیر فضای مجازی بر همدلی اجتماعی دانشجویان، راهبرد اجتماعی – فرهنگی، شماره 22، دوره 6. 79تا89
معمار، ثريا و همكاران (1391)، شبکه‌های اجتماعي مجازي و بحران هويت با تأكيد بـر بحـران هويتي ايران، فصلنامه علمي- پژوهشي مطالعات و تحقيقات اجتماعي در ايران، دوره اول، شماره 6. 86تا 100
معين، محمد، (1363)، فرهنگ فارسي، تهران، انتشارات امیرکبیر.
مك كوايل، دنيس، (1388)، درآمدي بر نظريه ارتباطات اجتماعي، ترجمه: پرويز اجلالي، تهران: نشر دفتر مطالعات و برنامه¬ريزي رسانه‌ها.
مهانیان، علیرضا، مجردی، سعید، تابستان (1393)، راهبردهای ج ا ا در قبال شبکه‌های اجتماعی مجازی در جنگ آینده، دوره 12، شماره 46. 24تا38
مهدوی، مجتبی، 1392، فضای سایبری به‌مثابه حوزه قدرت، ماهنامه اندیشه پویا،21تا 39
مهدی زاده، تورج و آمون، مصطفي، (1393)، مباني شبکه‌های اجتماعي، انتشارات: محقق اردبيلي. نشر موعود عصر، 1396، دشمنان آنلاین، مسئولان آفلاین، تهران.
یان ورنر مولر(1396)، پوپولیسم چیست؟ ترجمه بابک واحد 1396، تهران، نشر بیدگل.
يوسفي، جعفر و روشني، مرتضـي، (1395)، استفاده اطلاعـاتي جريـان تكفيـر از شبکه‌های اجتماعي مجازي، مجموعه 13- عبدالرحمانی، رضا، حسین پور، جعفر، جباری، میثم، 1400، بررسی رابطه کاربری پیام‌های فضای مجازی با گرایش به اغتشاشات، فصلنامه علمی امنیت ملی، سال یازدهم، شماره چهلم. 71تا89
.Course documents. 1989. National Defence College of Canada.
Kingston.
Dumbrell, J. (2007), The Bush Administration, US Public
Diplomacy and Iran, Working Paper. Durham University, School of
Government and International Affairs.
.Ellison, N. B. and D. M. Boyd (2007). "Social Network Sites:
Definition, History and Scholarship", Journal of Computer-Mediated Communication.
.Louw, Michael H.H. 1978. National Security. Pretoria: ISSUniversity of Pretoria.
Wolfers, Arnold. 1962. Discord and Collaboration. Baltimore Johns Hopkins UniversityPres
کلیدواژه‌ها
