نویسنده
چکیده
روابط جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین در طول تاریخ کهن تا به دوران معاصر همواره روابطی به‌دوراز تنش بوده و امروز نیز ظرفیت‌های متنوع جهانی سیاسی، اقتصادی و فرهنگی چین و موازی با آن توانمندی‌های منطقه‌ای ایران ایجاب می‌کند که دو کشور روابط خود را در سطح راهبردی تعریف و دنبال کنند. در ادوار تاریخ روابط فرهنگی و تمدنی این دو کشور به‌طور طبیعی به‌موازات حوزه‌های هنری و اقتصادی بسط پیداکرده و همچنین دادوستدهای بازرگانی از تعاملات نخستین هیئت‌های ایرانی و چینی با یکدیگر در بیش از 2000 سال پیش تاکنون ادامه داشته است. همچنین در دوران معاصر بخش قابل‌توجه و اولویت نخست چین در قبال ایران روابط مبتنی بر تأمین انرژی است و ایران نیز به چین به‌مثابه یک شریک تجاری قدرتمند نگاه می‌کند که می‌توان با توجه به ظرفیت‌های فرهنگی دو کشور و بازخوانی روابط تمدنی آن سطح و عمق روابط را گسترش داده و تعمیق بخشید. لذا در این مقاله سعی داریم تا منطق روابط جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین را با رویکرد فرهنگی، با توجه به تاریخ مناسبات ایران و چین و نیز روند چین شناسی در ایران و متقابلاً ایران‌شناسی در چین موردبررسی قرار دهیم. سؤال پژوهش این است که منطق روابط جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین در دوران معاصر؛ با رویکرد فرهنگی چیست؟ یافته‌ها نشان می‌دهد که دو کشور ایران و چین سابقه همکاری فرهنگی داشته به‌علاوه ازنظر اجتماعی و ارزش‌های بین‌المللی دارای اشتراکات فرهنگی هستند. قابل‌ذکر است که مقاله به روش توصیفی و تحلیلی گردآوری‌شده و استدلال و نتایج ارائه‌شده در این مقاله بر اساس چارچوب نظری سازه‌انگاری تنظیم و ارائه‌شده است.
Knowledge of political interpretation
Vol 5, No 16, Summer 2023
ppt 137-165 Received: 07, MAY, 2023
Accepted: 06, AUG, 2023
The Logic of Contemporary Relations between the Islamic Republic of Iran and the People's Republic of China;
With a Cultural Approach
Hadi Haghparast
Mohsen Eslami
Abstract
The relations between the Islamic Republic of Iran and the People's Republic of China have always been far from tension throughout the ancient history to the modern era, and today, China's diverse global political, economic and cultural capabilities, parallel to Iran's regional capabilities, require the two countries to define and follow their relations on a strategic level. Throughout history, the cultural and civilisational relations of the two countries have naturally developed in parallel with the artistic and economic fields, and trade transactions have continued since the first Iranian and Chinese delegations interacted with each other more than 2000 years ago. Also in the present era, China's first and foremost priority for Iran is the relationship based on energy supply, and Iran also looks at China as a powerful business partner, which can be seen by considering the cultural capacities of the two countries and re-reading the civilisational relations. It has broadened and deepened the level and depth of relations. Therefore, in this article, we try to examine the logic of relations between the Islamic Republic of Iran and the People's Republic of China through a cultural approach, taking into account the history of relations between Iran and China, as well as the process of Chinese studies in Iran and vice versa, Iranian studies in China. The research question is that the logic of relations between the Islamic Republic of Iran and the People's Republic of China in the contemporary era; What is with a cultural approach? The findings show that the two countries of Iran and China have a history of cultural cooperation, in addition to sharing social and international values. It should be noted that the article was compiled in a descriptive and analytical manner, and the arguments and findings presented in this article were prepared and presented based on the theoretical framework of constructivism.
منابع
آذری، علاءالدین (1367). تاریخ روابط ایران و چین، تهران: امیرکبیر.
ارغوانی پیرسلامی، فریبرز (1394). درآمدی بر روابط راهبردی چین و ایران، تهران: نشر مخاطب.
اصلانی، عباس (1401). روابط فرهنگی و مردمی بین ایران و چین؛ مسیر پیش رو: خبرگزاری ایرنا
انوری، حمیدرضا و مرتضی رحمانی موحد (1388). سازمان همکاری شانگهای، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی.
بی‌نیاز، علی (1394). «تأثیر توافق هسته‌ای بر روابط ایران و چین»، کتاب چشم انداز روابط ایران و چین، ابرار معاصر تهران: شماره اول.
بیلیس و اسمیت (1383). جهانی‌شدن سیاست؛ روابط بین‌الملل در عصر نوین، ترجمه ابوالقاسم راه چمنی و دیگران، جلد دوم، تهران: موسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر تهران.
برقی، خالد (1374): المحاسن، جلد دوم، قم، موسسه فرهنگی مجمع جهانی اهل‌بیت (ع)، چاپ دوم.
دولفوس، لولیویه (1369). فضای جغرافیایی، ترجمه سیروس سهامی، مشهد: نشر نیکا.
جیمز روزنا و دیگران (1390). انقلاب اطلاعات، امنیت و فناوری‌های جدید، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
حافظ نیا، محمدرضا (1392). اصول و مفاهیم ژئوپلیتیک، مشهد: انتشارات پاپلی.
روشن، حامد و محسن دیانت و عادل خانی (1396). فصلنامه مطالعات سیاسی، سال دهم، شماره 38، تبیین جایگاه فرهنگ در روابط ایران و چین، ص 121-144.
قوام، عبدالعلی (1395). اصول سیاست خارجی و سیاست بین‌الملل، تهران: انتشارات سمت.
قاضی‌زاده، شهرام و عباس طالبی فر (1390). مناسبات راهبردی ایران و چین، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
عسگریان، حسین (1394). چشم‌انداز روابط ایران و چین، تهران: ابرار معاصر تهران.
خمینی، روح‌الله (1378). وصیت‌نامه سیاسی الهی، تهران: نشر برگ نگار.
دهقانیان، محمدحسین (1398). ایران در آینه سیاست خارجی چین، تهران: موسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر تهران.
مینگ جینگ لی (1390). قدرت نرم چین، ترجمه عسگر قهرمان پور بناب، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق (ع).
ملک‌زاده، الهام (1395). «روایت اسنادی روابط فرهنگی ایران و چین در دوران پهلوی»، فصلنامه تاریخ روابط خارجی، سال هفدهم و هجدهم، شماره 68 و 69، ص 245-229.
مرکز پژوهش‌های مجلس (1395). «بررسی جامع روابط دوجانبه ایران و چین»، شماره مسلسل: 14825، کد موضوعی:260.
مشیرزاده، حمیرا، (1397). مبانی تبیین و تحلیل سیاست، خارجی، تهران: سمت.
نقیب‌زاده، احمد (1388). تأثیر فرهنگ ملی بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی.
Full text of Joint Statement on Comprehensive Strategic Partnership between I.R. Iran, P.R. China(2016): The information base of the institution of the Islamic Republic of Iran: https://www.president.ir/en/91435
Gilley, Bruce. (2011). Paradigms of Chinese Politics: kicking society back out. Journal of Contemporary China - J CONTEMP CHINA. 20. 10.1080/10670564.2011.565181.
https://www.brookings.edu/articles/global-china-regional-influence-and-strategy/
Int’l Iranology seminar held in Peking University(2021): https://en.irna.ir/news/84516750/Int-l-Iranology-seminar-held-in-Peking-University
Lukes, Steven. (2005). Power: A Radical View. 10.1007/978-0-230-80257-5_2.
ministry od education the people republice of china, china sees rapid rise in foreign students(2016): http://en.moe.gov.cn/news/press_releases/201611/t20161102_287359.html
Rush, D and Emilie, K(2020): Global China: Regional influence and strategy, Brookings think tank
Slater, Dan & Wong, Joseph. (2013). The Strength to Concede: Ruling Parties and Democratization in Developmental Asia. Perspectives on Politics. 11. 10.1017/S1537592713002090.
Zhang, Changdong. (2021). State Capacity and State Power in Contemporary China.
کلیدواژه‌ها
