راه جدید ابریشم چین و تأثیر آن بر رشد اقتصادی و ت | فصلنامه علمی تخصصی دانش تفسیر سیاسی

راه جدید ابریشم چین و تأثیر آن بر رشد اقتصادی و ت

نویسنده

  • دکتر سیدخدایار مرتضوی اصل, مهدی خورسند لیه‌چاک

چکیده

در سال‌های اخیر اقتصاد سیاسی برای توسعه کشورها، موردتوجه بسیاری از اقتصاددانان و نظریه‌پردازان علوم سیاسی قرارگرفته است. مطالعات انجام‌شده بیانگر این است که رشد اقتصادی با توسعه سیاسی رابطه‌ای مستقیم دارند. نهادگرایی منطقه‌ای و فرا منطقه‌ای یکی از مسیرهای توسعه اقتصادی برای کشورهای نوظهور و درحالی‌که توسعه است. درحالی‌که آزادی سیاسی به‌عنوان پتانسیلی مهم برای رشد اقتصادی شناخته می‌شوند، اما تأثیر توسعه اقتصادی بین‌المللی بر توسعه سیاسی یک کشور مستلزم بررسی دقیق‌تری است. سوال اصلی این است که پیوستن ایران به ابرپروژه راه جدید ابریشم چین چه تأثیری بر توسعه اقتصادی و توسعه سیاسی جمهوری اسلامی ایران دارد؟ در این مقاله، ضمن بررسی نقش بازیگری فعال یک کشور در پروژه‌های بین‌المللی، اثر پیوستن کشور ایران به ابر پروژه «راه جدید ابریشم» که اقتصاد بیش از 60 کشور دنیا را از طریق مسیرهای ترانزیتی به هم پیوند می‌زند، بر توسعه سیاسی کشورمان موردبررسی قرار خواهد گرفت. بر اساس شاخص‌های تعریف‌شده، این نتیجه حاصل آمد که با نهادگرایی منطقه‌ای زمینه رشد اقتصادی و سپس توسعه سیاسی فراهم می‌شود. این پژوهش طبق چارچوب نظری نهادگرایی نولیبرال و با استفاده از مطالعات کتابخانه‌ای انجام‌شده است.


China's New Silk Road and its impact on Iran's economic growth and political development

Seyed Khodayar Mortazavi Asl[1]

Mehdi Khorsand LieChak[2]

Abstract

In recent years, political economy for the development of countries has been considered by many economists and political science theorists. Studies show that economic growth is directly related to political development. Regional and transregional institutionalism is one of the paths of economic development for emerging and developing countries. While political freedom is recognized as an important potential for economic growth, the impact of international economic development on a country's political development requires more careful consideration. The main research question is What effect does Iran's accession to the Chinese Silk Road project have on the economic and political development of the Islamic Republic of Iran? In this article, while examining the active role of a country in international projects, the effect of Iran joining the "New Silk Road" super project, which connects the economies of more than 60 countries through transit routes, on our country's political development was examined. Based on the defined indicators, it was concluded that regional institutionalism provides the ground for economic growth and then political development. This research is conducted according to the theoretical framework of neoliberal institutionalism and using library studies.

Keywords: Political Development, Iran, Economic Growth, The New Silk Road, Institutionalism.



[1]Assistant Professor of Political Science, Islamic Azad University-South Branch, Tehran, Iran. Kh.mortazavi@azad.ac.ir

[2]Ph.D student of Political Science, Islamic Azad University-South Branch, Tehran, Iran. Khorsand.mehdi65@gmail.com


منابع

ابراهیمی فر، طاهره (1394)، بازاندیشی پیرامون نهادهای امنیتی از چشم‌انداز نظریه‌های روابط بین‌الملل، فصلنامه علمی مطالعات روابط بین‌الملل، دوره 8، شماره 31، پاییز 1394، صص 9-40.

اخباری، محمد (1390)، موقعيت ژئوپليتيك ايران و تلاش‌های امريكا براي تثبيت هژموني خود در جهان، فصلنامه پژوهش‌های جغرافياي انساني، شماره 75، صص. 87-112.

آقا بخشی، علی‌اکبر و مینو افشاری (1379)، فرهنگ سیاسی، تهران: نشر چاپار.

امیر احمدیان، بهرام و روح‌الله صالحی دولت‌آباد (1395)، ابتکار جاده ابریشم جدید چین (اهداف، موانع و چالش‌ها)، فصلنامه مطالعات روابط بین‌الملل، سال نهم، شماره 36، صص. 1-34.

برزگر، کیهان (1388)، منطقه‌گرایی در سیاست خارجی ایران، فصلنامه مطالعات اوراسیای مرکزی، سال دوم، شماره 5 صص 23 -40.

پوراحمدی، حسین و محمود خانی (1396)، اقتصاد سیاسی سیاست خارجی چین در عصر جهانی‌شدن اقتصاد، فصلنامه رهیافت‌های سیاسی و بین‌الملل، سال هشتم، شماره 3(49 پیاپی)، نوبت بهار.

جلالی، ام‌البنین (1396)، اثر ریسک سیاسی بر سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در ایران، فصلنامه پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، دوره 8، شماره 29، صص 157-174.

جمشیدی، محسن و فاطمه محجوب (1397)، موانع عدم توسعه سیاسی جمهوری اسلامی ایران در دوره ریاست‌جمهوری هاشمی رفسنجانی (1376-1368)، پژوهش‌های راهبردی انقلاب اسلامی، سال اول، شماره 3، صص 113- 136.

حسینی، محدثه، احمدی شادمهری، محمدطاهر و محمدجواد گرجی‌پور(1400)، «بررسی تأثیر دموکراسی بر رابطه رشد اقتصادی با نابرابری درآمدی در ایران»، فصلنامه علمی پژوهشی اقتصاد مقداری، دوره 18، شماره 1 - شماره پیاپی68، نوبت بهار.

حیدری، حسن و رقیه علی نژاد و جواد جهانگیر زاده (1392)، بررسی رابطه بین دموکراسی و رشد اقتصادی: مطالعه موردی برای 8 کشور اسلامی، فصلنامه پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، سال چهارم، شماره پانزدهم، صص 44-62.

دهقانی فیروزآبادی، سید جلال (1377)، نظریه نهادگرایی نو لیبرال و همکاری‌های بین‌المللی، مجله سیاست خارجی، سال دوازدهم، شماره 3.

رشاپور، دانیال و علی اسکندری (1397)، فرصت‌ها و تهدیدهای طرح یک کمربند- یک جاده چین برای ایران، منتشرشده در مجله دومین کنفرانس بین‌المللی علوم سیاسی، روابط بین‌الملل و تحول، دانشگاه گیلان.

زارع شاهی، علی (1379)، بی‌ثباتی سیاسی و امنیت اقتصادی؛ و تأثیر آن بر عوامل تولید در ایران، فصلنامه مطالعات راهبردی شماره 7 و 8.

زارعی، بهادر (1394)، منطقه‌گرایی و چالش‌های آن در روابط خارجی جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه پژوهش‌های جغرافیای انسانی، دوره 47، شماره 4، صص 758 – 740.

زندی، فاطمه، دامن‌کشان؛ مرجان، مرادحاصل؛ نیلوفر،مرادحاصل(1391)، «نقش رشد اقتصادی بر مشارکت زنان در کشورهای منتخب آسیا»، فصلنامه علمی-پژوهشی زن و فرهنگ، سال سوم، شماره یازدهم، نوبت بهار.

سریع‌القلم، محمود (1371)، عقل و توسعه‌یافتگی، تهران: نشر سفید.

سیف زاده، حسین (1386)، نوسازی و دگرگونی سیاسی، تهران: نشر قومس.

صادقی، سید کمال؛ محسن پورعبادالهان، پرویز؛ محمد زاده، زهرا؛ کریمی، پروین؛ علی مرادی افشار (1396)، بررسی عوامل اقتصادی مؤثر بر دموکراسی در کشورهای درحال‌توسعه با استفاده از رهیافت اقتصادسنجی فضایی، فصلنامه اقتصاد مقداري (بررسي‌هاي اقتصادي سابق)، دوره 14، شماره 1.

عبدی، عطاالله (1397)، تأثیر موقعیت ژئوپلیتیکی و ترانزیتی شرق ایران بر امنیت محلی و ملی، فصلنامه دانش انتظامی خراسان جنوبی، سال 7، شماره 1(پیاپی 24)، صص 71-64.

عرب‌مازار، علی‌اکبر (1397)، اقتصاد سیاسی رشد و تأثیر برخی از عوامل بنیادی بر رشد اقتصادی ایران، فصلنامه علمي پژوهشي پژوهش‌هاي رشد و توسعه اقتصادي، سال هشتم، شماره سی‌ام، 93-71.

غم پرور، احمد (1393)، نقش اقتصاد سیاسی در تغییر ساختار حاکمیتی خاورمیانه با تأکید بر جایگاه انرژی ایران، فصلنامه علمی-پژوهشی و بین‌المللی انجمن جغرافیای ایران، دوره جدید، سال دوازدهم، شماره 43.

فدایی، مهدی و شایسته کاظمی (1391)، بررسی اثرات رشد سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی بر سطح اشتغال ایران (مدل خود توضیح با وقفه‌های گسترده ARDL)، فصلنامه پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، سال سوم، شماره نهم، نوبت زمستان.

فرجی راد، عبدالرضا (1383)، اهمیت توجه به منطقه‌گرایی و نقش آن در توسعه کشور، فصلنامه جغرافیایی سرزمین، سال اول، شماره 3.

قوام، عبدالعلی (1371)، توسعه سیاسی و تحول اداری، تهران: نشر قومس.

کاظمی، مسعود (1377)، توسعه سیاسی و جامعه مدنی، تهران: نشر اطلاعات سیاسی اقتصادی.

محمدی، علی و علی‌اصغر زرگر(1397)، «درآمدی بر نسبت فساد اقتصادی و توسعه سیاسی (با تأکید بر جمهوری اسلامی ایران در سال‌های 92-68)»، فصلنامه تخصصی علوم سیاسی، دوره14، شماره44، نوبت مهر.

معمار، رحمت‌اله (1387)، توسعه‌یافتگی و مشاركت سياسي در ايران: بررسي تطبيقي درون كشوري، مجله دانشكده ادبيات و علوم انساني، دوره 16، شماره 63(ويژه‌نامه علوم اجتماعي)، صص: 215- 255.

مهدی‌پور، آسیه؛ مریم فراهانی،(1398)، «بررسی رابطه علّی توسعه اقتصادی و توسعه سیاسی در جمهوری اسلامی ایران (مطالعه موردی: دولت‌های سازندگی و اصلاحات)»، فصلنامه مطالعات اقتصادسیاسی بین‌الملل، دوره 2، شماره2، نوبت پاییز و زمستان.

میر ترابی، سعید؛ هادي تركي (1398)، ابتکار احياي جاده ابريشم چين در تکاپوي تأمين امنيت انرژي و توسعه صادرات، دو فصلنامه مطالعات اقتصاد سياسي بين‌الملل، دوره دوم، شماره اول.

Carothers, Thomas(2000), THE END OF THETRANSITION PARADIGM, Journal of Democracy, 13:1 (2002).

Chilcot, Ronald H.(2000), The Political Economy of Imperialism: Critical Appraisals, lonham: Rowman & Littlefield.

Constitution of the People's Republic of China, Full text after amendment on March 14, 2004, http://www.npc.gov.cn/zgrdw/englishnpc/Constitution/node_2825.htm

Gabriel a.Almond & g.bingham powell, (1966), Comparative politicals a development approach, Oregon:little brown and co.

Hague.m shamus, (1996), The intellectual crisis in public administration in current epoch of privatization, Administration Society, 15-127.

Hantington, Samuel, (1987), Goals of development, W: Weiner eds.

https://www.chinadaily.com.cn/china/2013xivisitcenterasia/2013-09/08/content_16952228.htm

Tasnimnews (1400), متن توافق ۲۵ ساله ایران و چین بر اساس آخرین تغییرات تا خرداد ۹۹, قابل‌دسترس در: https://tn.ai/2475887

José G. Vargas-Hernández, INSTITUTIONAL AND NEO-INSTITUTIONALISM THEORY IN THE INTERNATIONAL MANAGEMENT OF ORGANIZATIONS, Universidad de Guadalajara, Centro Universitario de Ciencias Económicas Administrativas, Periférico Norte 799 Edificio G-306 - Zapopan, Jalisco C.P. 45100; Mexico.

Keohane, Robert O. and Joseph S. Nye Jr, Power and Interdependence revisited, Published online by Cambridge University Press: 22 May 2009.

Liesbet, Hooghe & Marks, Gary (2006).Europe's Blues: Theoretical Soul-Searching after the Rejection of the Constitution Treaty, Political Science& Politics, Vol.39.

Lipset, Seymour Martin(1959), Some Social Requisites of Democracy: Economic Development and Political Legitimacy, The American Political Science Review, Vol. 53, No. 1, pp. 69-105 (37 pages).

Lucian, Pey(1974), Political Development, Preserve Article, 11.

Lucian, Pey(1990), Personality and national building, Newyork kale university press, 52.

Philippe C. Schmitter, Ernst B. Haas and the legacy of neofunctionalism, https://doi.org/10.1080/13501760500043951, Pages 255-272 | Published online: 17 Aug 2006.

Robert A.Dahl, (2003), Equality Versus Inequallitt, PS: Political Science & Politics, pp 639 – 668.

Svensson, J, (2003), Aid, Growth and Democracy, PS: Economics and Politics, Volume11, Issue3, November 1999, Pages 275-297.


کلیدواژه‌ها

  • توسعه سیاسی,ایران,رشد اقتصادی,راه جدید ابریشم,نهادگرایی.